Το τελευταίο διάστημα έχουμε γίνει επανειλημμένως μάρτυρες της τουρκικής διείσδυσης στην Θράκη. Η νεο-οθωμανική επεκτατική πολιτική, εκμεταλλευόμενη τα εγκληματικά σφάλματα του κράτους των Αθηνών, έχει απλώσει επικίνδυνα τα πλοκάμια της στην μουσουλμανική μειονότητα. Βλέπουμε, έτσι, αιρετούς δημάρχους και βουλευτές να δηλώνουν Τούρκοι και να συντάσονται με θέσεις των Γκρίζων Λύκων. Ταυτόχρονα χιλιάδες Μουσουλμάνοι απ' την Θράκη φοιτούν με υποτροφίες της τουρκικής κυβέρνησης στην Κωνσταντινούπολη.
Απ' την άλλη οι ημέτεροι πολιτικοί έχουν προ πολλού εγκαταλείψει την φτωχοποιημένη Θράκη, την οποία θυμούνται μόνο προεκλογικά. Το τουρκικό προξενείο, έτσι, ελεύθερα και εξαγοράζει τις συνειδήσεις των Πομάκων.
Είναι, άλλωστε, αυτονόητη η τεράστια γεωστρατηγική αξία της Θράκης. Η Ροδόπη παρέχει το απαραίτητο αμυντικό βάθος στην Ελλάδα σε περίπτωση τουρκικής επίθεσης. Ταυτόχρονα, όπως έχει αναλύσει ο σημαντικότερος μελετητής της ελληνοτουρκικής σύγκρουσης Παναγιώτης Κονδύλης, η εγγύτητα της Θράκης στην Κωνσταντινούπολη και τον Βόσπορο μπορεί, γεωστρατηγικά, να δώσει την δυνατότητα αντεπίθεσης του ελληνικού στρατού και δημιουργία τετελεσμένου σε περίπτωση εμπλοκής στο Αιγαίο ή ακόμα και την Κύπρο.
Γι' αυτό διαχρονικά η τουρκική πολιτική δίνει τόσο μεγάλη σημασία στην Θράκη και στον προσεταιρισμό της μειονότητας. Η εικόνα του Ερντογάν ως διεθνούς προστάτη των απανταχού μουσουλμάνων μπορεί, ούτως ή άλλως, να συγκινήσει τους ξεχασμένους από την Ελλάδα Θρακιώτες Μουσουλμάνους.
Γι' αυτό είναι απαραίτητη η αναγέννηση της Θράκης πριν να είναι πολύ αργά. Πρέπει η ελληνικότητα και κυρίως η Ορθοδοξία να ενισχυθούν στην περιοχή. Η χρηματοδότηση των ορθόδοξων οικογενειών από την Εκκλησία είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα, ωστόσο χρειάζονται πολλά ακόμα.
Εμείς, σαν ένα επόμενο βήμα, απ' τα πολλά που πρέπει να ακολουθήσουν, προτείνουμε την επανίδρυση της μοναστικής κοινότητας στο Παπίκιο Όρος της Ροδόπης. Η συγκεκριμένη κοινότητα άκαμασε τον ενδέκατο και δωδέκατο αιώνα και υπήρξε εφάμιλη του Αγίου Όρους. Αμέτρητοι ασκητές, πολλοί εκ των οποίων αγίασαν, αλλά και διαπρεπείς Θεολόγοι την λάμπρυναν με την παρουσία τους.
Σήμερα στην περιοχή έχει αναστηλωθεί ένα μόλις μοναστήρι, απ' τις 370 σκήτες και μονές που υπήρχαν και καταστράφηκαν από τους Οθωμανούς. Θεωρούμε ότι η επαναδημιουργία των μονών, σε συνδυασμό με ιερατικές, θεολογικές, αρχαιολογικές σχολές θα λειτουργήσει σαν πόλο έλξης Ορθοδόξων από τα Βαλκάνια, αλλά και όλο τον κόσμο. Η Θράκη θα μπορέσει να αναβαθμιστεί και οικονομικά ( βλ. Μετέωρα), αλλά πρωτίστως πολιτισμικά, καθώς θα αναβαπτιστεί στην Ορθοδοξία. Ταυτόχρονα, κάτι τέτοιο θα βοηθούσε στην πολιτισμική ανασυγκρότηση της σύγχρονης Ελλάδας, με κέντρο την ξεχασμένη ρωμαίικη παράδοσή μας.
Πρόκειται, σίγουρα, για ένα μεγαλόπνοο, αλλά εφικτό σχέδιο, που μπορεί να υλοποιηθεί με συνεργασία της Εκκλησίας, του Αγίου Όρους, της Πολιτείας. Σίγουρα θα ήταν προτιμότερο τα τεράστια ποσά που διατίθονται από την Ε.Ε. και τους διεθνείς οργανισμούς για την πολιτισμική κληρονομιά να καταλήξουν σε ένα τέτοιο εγχείρημα και όχι σε τσέπες <<ημετέρων>>...
ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΑΠΙΚΙΟΥ ΟΡΟΥΣ (πηγή: https://www.xronos.gr/arthra/agio-oros-tis-rodopis)
Η πρώτη αναφορά που έχουμε για το Παπίκιο Όρος είναι το 1083 δεν υπάρχει όμως αμφιβολία ότι οι πρώτες εγκαταστάσεις μοναχών στην περιοχή θα πρέπει να αναχθούν σε προγενέστερους χρόνους. Οι μοναχοί ζητούσανε καινούργιους τόπους λατρείας και άσκησης σε άγριες ορεινές και δύσβατες περιοχές. Έτσι ιδρύθηκε σιγά - σιγά το μοναστικό κέντρο του Παπικίου Όρους το Άγιος Όρος της Ροδόπης.
Το Παπίκιο Όρος έχει ύψος 1463 μέτρα. Το άγριο αυτό περιβάλλον προσέλκυσε τους ασκητές και τους ερημίτες που επιζητούσαν την πλήρη απομόνωση από τους πειρασμούς για να πλησιάσουν το θείο. Σύμφωνα πάντα με τις ιστορικές μαρτυρίες συμπεραίνουμε ότι στο Παπίκιο Όρος υπήρχαν από τον 11ο μέχρι τον 14ο αιώνα ιερές μονές και ήταν από τα σημαντικότερα μοναστικά κέντρα της Βυζαντινής περιόδου. Σημαντικές πληροφορίες για την μοναστηριακή κοινότητα του Παπικίου αντλούμε και από τους δύο Αθηναίους μοναχούς Βαρνάβα και Σωφρόνιο ιδρυτών της μονής Παναγίας Σουμελά του Πόντου που όταν ήλθαν από την Αθήνα στην Μαρώνεια με καράβι πήγαν στον τοπικό μητροπολίτη Μαρωνείας και τον ενημέρωσαν ότι θα επισκεφθούν το Παπίκιο. Εκεί διαπίστωσαν την ύπαρξη περίπου 370 μοναστηριών από τα οποία σημαντικότερα ήταν η Παναγία η Ελεούσα που βρισκόταν στο ανατολικό τμήμα του Παπικίου και τον Ευαγγελιστή Λουκά στα δυτικά του.
Οι ιερές μονές του Παπικίου ήταν εντελώς αυτοκέφαλες. Στο Παπίκιο Όρος μόνασαν επιφανή πρόσωπα του Βυζαντίου. Είναι μέρος αγιασμένο από την θυσία και την ασκητική ζωή των μοναχών καθώς ήταν κατά την βυζαντινή περίοδο μοναστικό ξακουστό κέντρο οργανωμένο σύμφωνα με το σύστημα του Αγίου Όρους.
Με τις μονές του Παπικίου Όρους έχουν συνδεθεί σπουδαίες μορφές της Εκκλησίας όπως ο Άγιος Μάξιμος ο Καυσοκαλυβίτης αυτός γεννήθηκε στην Λάμψακο του Ελλησπόντου το 1280, έγινε μοναχός στο όρος Γάνο της Ανατολικής Θράκης. Μετά από λίγο έφυγε και πήγε για κάποιο διάστημα στο Παπίκιο. Εκεί έμεινε μαζί με άλλους ασκητές. Ακολούθως πήγε στο Άγιο Όρος όπου διέμενε σε διάφορες πρόχειρες καλύβες τις οποίες μετά από λίγο καιρό έκαιγε, για να μην έχει κάτι δικό του. Έτσι απέκτησε τον τίτλο του Καυσοκαλυβίτη, απεβίωσε το 1375 σε ηλικία 95 ετών. Βιογράφος του ήταν και ο Άγιος Θεοφάνης Μητροπολίτης τότε του Περιθεωρίου-Αναστασιούπολης που βρίσκεται νότια του σημερινού οικισμού των Αμαξάδων.
Επίσης μόνασε εδώ και ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ο οποίος πηγαίνοντας τον 14ο αιώνα στο Άγιο Όρος παρέμεινε τον χειμώνα του 1316/17 στο Παπίκιο, όπου διεξήγαγε θεολογικό διάλογο με ομάδες αιρετικών και μάλιστα με τους πιο σοφούς από αυτούς με τα επιχειρήματά τους όμως με τον σωστό λόγο του κατάφερε να κάνει και τον σοφότερο από αυτούς να επιστρέψει στην Ορθοδοξία. Αυτό όμως δεν άρεσε στους υπόλοιπους αιρετικούς και έτσι όταν έφυγε του δώσανε τρόφιμα να έχει για τον δρόμο, τα οποία όμως ήταν ποτισμένα με δηλητήριο. Αυτόν όμως τον βοήθησε ο Θεός, υποψιάστηκε ότι κάτι έχουν τα τρόφιμα και μόλις τα έδωσε και τα έφαγε ένας σκύλος έπεσε νεκρός.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ήταν μια σπάνια περίπτωση στη ζωή της Εκκλησίας, ήταν θεολόγος, φιλόσοφος, λόγιος, κληρικός, μοναχός. Επίσης οι γονείς του και τα πέντε αδέλφια του γίνανε όλοι μοναχοί. Μετά από κάποια χρόνια εκλέχθηκε μητροπολίτης Θεσσαλονίκης. Απεβίωσε το 1359 στην Θεσσαλονίκη όπου φυλάγονται τα λείψανά του και θεωρείται ως συμπολιούχος με τον Άγιο Δημήτριο.
Εδώ επίσης το 1195 προσήλθε ο βασιλιάς της Σερβίας Στέφανος Α' Νεμάνια, μέγας πρίγκιπας του Μεγάλου Πριγκιπάτου της Σερβίας, ήταν αυτός που ίδρυσε την Σερβική Αυτοκρατορία καθώς και την Εκκλησίας της Σερβίας. Αυτός αφού εγκατέλειψε πλούτοι, τιμές, δόξα, ασπάσθηκε το μοναχικό σχήμα και πήρε το όνομα Συμεών. Μετά από τρία χρόνια έφυγε και πήγε στο Άγιο Όρος όπου ίδρυσε την Μονή Χιλανδαρίου απεβίωσε το 1199. Η Σερβική Εκκλησία τον ανακήρυξε άγιο με το όνομα Άγιος Συμεών ο μυροβλήτης.
Έχουμε και μια γυναικεία μορφή που μόνασε εδώ μέχρι το τέλος της ζωής της αφού ίδρυσε γυναικεία μονή, αυτή είναι η Μαρία η Βοτανειάτη κόρη του βασιλιά της Γεωργίας, σύζυγος δύο βυζαντινών αυτοκρατόρων και μητέρα συναυτοκράτορα.
Εδώ μόνασε και ο πρωτοστάτωρ Αλέξιος Αξούθ αυτός ήταν επικεφαλής των αυτοκρατορικών στατόρων (ιπποκόμων). Εκείνη την εποχή αυτοί είχανε μεγάλη δύναμη και εξουσία. Ο αυτοκράτωρ Μανουήλ ενώ ήταν στην Σόφια συνέλαβε το 1168 τον Αλέξιο Αξούθ επειδή είχε υπόνοιες ότι επιβουλεύεται τον θρόνο του και τον ανάγκασε να γίνει μοναχός. Αυτός όμως ήταν εθισμένος στην κρεατοφαγία και επειδή στις μονές του Παπικίου απαγορευότανε αυστηρά η κρεατοφαγία υπέφερε αφού αναγκαζότανε να τρώγει χόρτα, λαχανικά και ψάρια.
Τελευταίος γνωστός βυζαντινός που μόνασε εδώ ήταν ο σεβαστοκράτωρ Αλέξιος αυτός ήταν νόθος γιος του αυτοκράτορα Μανουήλ Α' Κομνηνού και της ερωμένης ανιψιάς του Θεοδώρας κόρη της αδελφής του, γεννήθηκε το 1160. Τον συνέλαβε ο αυτοκράτωρ Ισαάκειος Β' Άγγελος το 1191 επειδή είχε υπόνοια ότι τον αντιπολιτεύεται, έτσι ενώ ήταν στην Δράμα τον συνέλαβε οπότε επιστρέφοντας για την Κωνσταντινούπολη σταμάτησε στην Μαξιμιανούπολη, από εκεί με συνοδεία στρατιωτών τον έστειλε στο Παπίκιο Όρος όπου μόνασε στο ίδιο μοναστήρι που μόνασε ο Αλέξιος Αξούθ.
Εκτός βέβαια από τα ανωτέρω γνωστά πρόσωπα που μόνασαν όλα αυτά τα χρόνια μόνασαν χιλιάδες άγνωστοι μοναχοί που απαρνήθηκαν τα εγκόσμια για να πλησιάσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τον Θεό. Σήμερα σε όλο το Παπίκιο λειτουργεί μια μόνο μονή η οποία κτίσθηκε με ενέργειες του αείμνηστου ιερέα του Σώστη πατέρα Μάξιμου στα τέλη της δεκαετίας του 1990 αυτός δεν πρόλαβε να χαρεί την ανέγερσή της γιατί σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα έξω από την Αλεξανδρούπολη.
Η μοναστική Πολιτεία του Παπικίου Όρους άγνωστη σε πολλούς προϋπήρξε του Αγίου Όρους. Από τις ανασκαφές που γίνανε βρέθηκαν οργανωμένα μοναστηριακά συγκροτήματα. Επίσης βρέθηκαν εκτός από τα ανωτέρω κινστέρνες (δεξαμενές), αποθήκες, μύλοι, λουτρώνες, αλλά και νομίσματα, μολυβδόβουλα, εικονίδια, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, θραύσματα αγγείων, μαχαιρίδια, κανάτες, πήλινα κηροπήγια και πολλά άλλα.
Οι εμφύλιοι πόλεμοι που διεξήχθησαν αποκλειστικά στον χώρο της Θράκης από τους βυζαντινούς επιτάχυναν τον μαρασμό του Παπικίου. Επίσης η κατάλυσης της βυζαντινής κυριαρχίας την περιοχή από τους Οθωμανούς το 1362 περίπου εκατό χρόνια πριν την άλωση της Κωνσταντινούπολης συντόμευσε τον χρόνο λειτουργίας των λίγων μοναστηριών που είχαν κατορθώσει να επιβιώσουν μέχρι τότε. Από όλα τα ευρήματα αποδεικνύεται ότι το Παπίκιο είχε άμεση επικοινωνία με τους γύρω οικισμού, αλλά και με την Κωνσταντινούπολη. Κατά τους μεταβυζαντινούς χρόνους παρά το γεγονός ότι το Παπίκιο δεν υφίσταται πια ως μοναστικό κέντρο, ωστόσο η ευρύτερη περιοχή του Παπικίου δεν έπαυσε να κατοικείται, κοντά στα μοναστηριακά συγκροτήματα οι κάτοικοι των γύρω οικισμών οι οποίοι οπωσδήποτε ήταν χριστιανοί εργάτες γης υποτακτικοί των ιερών μονών αφού αλλαξοπίστησαν με την βία παραμείνανε εκεί και καλλιεργούσανε τα κτήματα των μονών αφού τα ιδιοποιηθήκανε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου