ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο Ε
Γρηγόριος ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης (1745-1821).
Είναι ο τραγικός Πατριάρχης, που με τον απαγχόνισμό του έλαμψε στο Εθνικό πάνθεον.
Γεννήθηκε στη Δημητσάνα το 1745. Έμαθε τα πρώτα γράμματα στην Πατρίδα του κι ύστερα συνέχισε στην Αθήνα, τη Σμύρνη και την Πάτμο. Μετα τις εγκύκλιες σπουδές του έγινε μοναχός σε μιά μονή των στροφάδων και πήρε το όνομα Γρηγόριος (το πραγμάτικό του όνομα ήταν Γεώργιος Αγγελόπουλος). Ακολουθώντας το κληρικό στάδιο υπηρέτησε ως αρχιδιάκονος κι εν συνεχεία ως Πρωτοσύγγελος του Μητροπολίτη Σμύρνης. Τον Οκτώβριο του 1785 έγινε Μητροπολίτης Σμύρνης και το 1797 Οικουμενικός Πατριάρχης.
Η Πατριαρχία του συνέπεσε με μιά πέριοδο καίριων ζυμώσεων στον διεθνή ορίζοντα και έντονης ετοιμασίας του Έθνους για τον ξεσηκωμό του. Οι συνθήκες αυτές ανέδειξαν τα πόλλαπλά του χαρίσματα, αλλά και δημιούργησαν στη ζωή του περιπέτειες εξορίες και μεταπτώσεις. Τελικά διετέλεσε Πατριάρχης τρείς φορές 1797-98, 1806-1808, και 1812-1821. Η πορεία του ανήκει στην εκκλησιαστική και Εθνική Ιστορία, από πνευματική σκοπιά, χωρίς να είναι συστηματικός λόγιος. Ο Γρηγόριος Ε' επιδόθηκε στη συγγραφή πολύ νωρίς, ιδίως σε μεταφράσεις εκκλησιαστικών κειμένων και σε πλήθος εγκυκλίων γραμμάτων. Πολλά απ' αυτά έρχονται σε αντίθεση με το κοινό αίσθημα, καθώς είναι εναντίων των Ρώσων, του Ρήγα, των Γάλλων, της διδασκαλίας φυσικών επιστημών και η τελευταία εγκύκλιος με τον αφόρισμό του εναντίων της Ελληνικής Επαναστάσεως. Σε πολλά από τα κείμενα αυτά απηχείται η συντηρητική στάση, την οποία έλαβε η Εκκλησία προς τον προοδευτισμό του φωτισμένου Γένους, ενώ άλλα αποτελούν προϊόντα τουρκικής πίεσης προσωρινής ανάγκης ή γενικότερης σκοπιμότητας. Η ορθή τοποθέτησή τους πρέπει να γίνει σε συσχετισμό με τα καθ' έκαστα περιστατικά των κρισίμων εκείνων ωρών. Η κρισιμότητα αυτή κορυφώθηκε με τον απαγχόνισμό του. Η μόρφή του εξιδανικεύτηκε μέσα στο τραγικό μάρτυριό του. Η γενναία στάση, το ακμαίο φρόνημα και η θυσία του στάθηκαν ανεκτίμητη υπηρεσία στο αγωνιζόμενο Έθνος κι ο ίδιος έγινε Εθνάρχης, Εθνομάρτυρας, Ήρωας, Άγιος και εμβληματική μορφή της Ελληνικής Ιδέας.
Ο απαγχόνισμός του από τους κτηνώδεις δυνάστας συνετελέσθη τη 10η Απριλίου 1821. Το λείψανό του φυγαδεύτηκε στην Οδησσό στο ναό της Αγίας Τριάδος, όπου έβγαλε τον συγκινητικό λόγό του ο Κωνσταντίνος Οικονόμου εξ Οικονόμων. Η τάφή του πραγματοποιήθηκε με τις γιορτές της 50τηριδας του αγώνος και το λείψανο διεκομίσθη εν Αθήναις. Στις 29 Απριλίου πραγματοποιήθηκαν διάφοραι τιμητικαί εκδηλώσεις και ο ένταφιασμός του έγινε στον Μητροπολιτικό ναό Αθηνών. Το 1872 ανηγέρθη ανδριάντας του Γρηγορίου εις τα προπύλαια του Πανεπιστημίου. Το 1921 η Εκκλησία τον ανακήρυξε ιερομάρτυρα.
Κωνσταντίνος Δώνος, Φοιτητής Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Γρηγόριος ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης (1745-1821).
Είναι ο τραγικός Πατριάρχης, που με τον απαγχόνισμό του έλαμψε στο Εθνικό πάνθεον.
Γεννήθηκε στη Δημητσάνα το 1745. Έμαθε τα πρώτα γράμματα στην Πατρίδα του κι ύστερα συνέχισε στην Αθήνα, τη Σμύρνη και την Πάτμο. Μετα τις εγκύκλιες σπουδές του έγινε μοναχός σε μιά μονή των στροφάδων και πήρε το όνομα Γρηγόριος (το πραγμάτικό του όνομα ήταν Γεώργιος Αγγελόπουλος). Ακολουθώντας το κληρικό στάδιο υπηρέτησε ως αρχιδιάκονος κι εν συνεχεία ως Πρωτοσύγγελος του Μητροπολίτη Σμύρνης. Τον Οκτώβριο του 1785 έγινε Μητροπολίτης Σμύρνης και το 1797 Οικουμενικός Πατριάρχης.
Η Πατριαρχία του συνέπεσε με μιά πέριοδο καίριων ζυμώσεων στον διεθνή ορίζοντα και έντονης ετοιμασίας του Έθνους για τον ξεσηκωμό του. Οι συνθήκες αυτές ανέδειξαν τα πόλλαπλά του χαρίσματα, αλλά και δημιούργησαν στη ζωή του περιπέτειες εξορίες και μεταπτώσεις. Τελικά διετέλεσε Πατριάρχης τρείς φορές 1797-98, 1806-1808, και 1812-1821. Η πορεία του ανήκει στην εκκλησιαστική και Εθνική Ιστορία, από πνευματική σκοπιά, χωρίς να είναι συστηματικός λόγιος. Ο Γρηγόριος Ε' επιδόθηκε στη συγγραφή πολύ νωρίς, ιδίως σε μεταφράσεις εκκλησιαστικών κειμένων και σε πλήθος εγκυκλίων γραμμάτων. Πολλά απ' αυτά έρχονται σε αντίθεση με το κοινό αίσθημα, καθώς είναι εναντίων των Ρώσων, του Ρήγα, των Γάλλων, της διδασκαλίας φυσικών επιστημών και η τελευταία εγκύκλιος με τον αφόρισμό του εναντίων της Ελληνικής Επαναστάσεως. Σε πολλά από τα κείμενα αυτά απηχείται η συντηρητική στάση, την οποία έλαβε η Εκκλησία προς τον προοδευτισμό του φωτισμένου Γένους, ενώ άλλα αποτελούν προϊόντα τουρκικής πίεσης προσωρινής ανάγκης ή γενικότερης σκοπιμότητας. Η ορθή τοποθέτησή τους πρέπει να γίνει σε συσχετισμό με τα καθ' έκαστα περιστατικά των κρισίμων εκείνων ωρών. Η κρισιμότητα αυτή κορυφώθηκε με τον απαγχόνισμό του. Η μόρφή του εξιδανικεύτηκε μέσα στο τραγικό μάρτυριό του. Η γενναία στάση, το ακμαίο φρόνημα και η θυσία του στάθηκαν ανεκτίμητη υπηρεσία στο αγωνιζόμενο Έθνος κι ο ίδιος έγινε Εθνάρχης, Εθνομάρτυρας, Ήρωας, Άγιος και εμβληματική μορφή της Ελληνικής Ιδέας.
Ο απαγχόνισμός του από τους κτηνώδεις δυνάστας συνετελέσθη τη 10η Απριλίου 1821. Το λείψανό του φυγαδεύτηκε στην Οδησσό στο ναό της Αγίας Τριάδος, όπου έβγαλε τον συγκινητικό λόγό του ο Κωνσταντίνος Οικονόμου εξ Οικονόμων. Η τάφή του πραγματοποιήθηκε με τις γιορτές της 50τηριδας του αγώνος και το λείψανο διεκομίσθη εν Αθήναις. Στις 29 Απριλίου πραγματοποιήθηκαν διάφοραι τιμητικαί εκδηλώσεις και ο ένταφιασμός του έγινε στον Μητροπολιτικό ναό Αθηνών. Το 1872 ανηγέρθη ανδριάντας του Γρηγορίου εις τα προπύλαια του Πανεπιστημίου. Το 1921 η Εκκλησία τον ανακήρυξε ιερομάρτυρα.
Κωνσταντίνος Δώνος, Φοιτητής Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου